Zaterdag 3 september 2005

We zijn ook dit keer weer met een klein groepje, want Jaap, Jopie, Fem, Hans en Marjolein zijn helaas afwezig. Jammer, want we vieren vandaag dat we precies één jaar bezig zijn als "BBC- het Oude Ambacht". Wat is dat jaar vlug voorbij gegaan! Ik kan gelukkig wel concluderen dat we als groep geweldig functioneren en we ontzettend veel van elkaar leren. Reikhalzend zie ik dan ook altijd weer uit naar de volgende zaterdag-bijeenkomst en vind het dan des te spijtiger dat sommigen verhinderd zijn.

Anton heeft Jopie's opdracht klaar: het binden van de gedichtenbundel van Ine van Eck-Bos: "Nabij en verder", geïllustreerd door Jopie. Hij heeft prachtige marmers gemaakt voor de schutbladen met drukinkt en ossengal op water. De kleur van de gedrukte tekst inspireerde hem om in die tint ook de marmers te maken, maar nu kun je ook zien dat de marmertechniek een andere weergave geeft van dezelfde kleur dan de druktechniek. Het is echter een fraai geheel.


Voor de omslag heeft hij papier gespat, eerst met twee kleuren verf op waterbasis en daarna met twee kleuren verf op oliebasis. Het laatste papier gebruikte hij voor de omslag van dit boekje. Anton deed hierbij een bijzondere ervaring op. Toen hij het gespatte papier op de band ging verwerken, liep de verf uit en ging vlekken onder invloed van de lijm en het wrijven over het papier bij de inslagen. Dus trok hij het papier snel van de band en moest hij nieuwe spatpapieren maken. Maar ook zoeken naar een oplossing van dit probleem, om niet hetzelfde effect te krijgen. De oplossing vond hij in het bespuiten van het papier met vernis.
Het gespatte papier waarop de verf uitgelopen is o.i.v. de lijm
Met vernis bespoten gespatte papieren
Rob heeft het derde boek ingepakt bij zich, dus krijgen we een in verband verpakt boek te zien! Het mag in de loop van de middag pas uitgepakt worden, want dan is de tijd voor het drogen van het leer pas om. Rob gaat aan de slag met de gevlochten sluitriemen en is zeer enthousiast over het resultaat
De sluitriempjes in de maak !
En dan is het eindelijk zover dat we het in leer omgetrokken boek mogen zien. Het ziet er fraai uit. Het leer zit strak om rug en kapitaal, i.t.t. zijn eerdere poging toen hij veel soepeler leer gebruikte. Dat lubberde aan alle kanten. Die ervaring had ik ook al gehad tijdens het bekleden van dit 3e boekmodel, terwijl je juist zou verwachten dat je met soepel leer het beste resultaat zou krijgen. Het tegendeel is dus waar. We hebben beiden de tweede keer stugger leer gebruikt en behaalden toen een beter resultaat bij het inslaan van het leer rond de bestoken kapitalen.
Uitpakken van het boek en kritisch bekijken van het resultaat
Nu kan Rob het leer insnijden van de inslagen op het achterplat om de gaten voor het doorvoeren van de vlechtriemen vrij te maken. Met enig wroeten lukt het de gevlochten riempjes door de gaten te duwen, zodat hij kan bekijken of de lengte van het riempje goed is.
Het klopt, dus gaat hij de definitieve sluitriempjes maken.

Frans is druk in de weer met het opspannen van de touwen op de naaibank, om de katernen voor het 5e boekmodel te naaien. En dan overtuigen we hem dat hij beter eerst gaatjes kan voorprikken in de katernen. Dus maakt hij dan maar een mal en gaat hij ijverig aan de slag.
Aan het eind van de middag ligt het half uitgenaaide boekblok zo goed als klaar op de naaibank.
Henny kan door haar geblesseerde vinger nog niet veel doen, maar ze verricht hand en span diensten en verwent ons met koffie en thee. Ze verdiept zich in de theorie van het 5e boekmodel, zodat ze thuis achter elkaar aan de slag kan. Bovendien probeert ze het kapitaal van dit boek uit op een proeflapje en komt tot de conclusie dat dit eenvoudig te maken is.

Ik, (Ine), kan het 5e boekmodel onbekleed laten zien. De houten platten zijn volgens mij goed gelukt, evenals het snede verven en het kapitaal besteken. Omdat ik geen bruineertand had, heb ik de sneden niet glanzend gemaakt en vroeg me af of dat met een waslap zou kunnen. Iedereen is ervan overtuigd dat dat kan en inderdaad lees ik nu bij Duivewaardt in "Het versieren der boeksneden" (Hoorn, 1940, p. 8) dat hij dit zelfs adviseert: "nadat de sneden eenigen tijd gedroogd hebben, wrijft men ze met een waslap – een zachten flanellen of wollen lap, bestreken met gele was – af, en vervolgens kan men ze met een breeden agaatsteen (bruineertand) regelmatig en niet te hard drukkend, streek naast streek, in de breedte over de geheel snede strijkend, glanzen".

Vandaag wil ik de muiters versieren. Anton heeft zijn speciale gereedschap daar voor meegenomen en doet mij voor hoe ik met de beiteltjes moet werken om de lijnen te graveren. Het lijkt eenvoudig, maar oei, dat is het niet. Je schiet heel gauw uit, zodat een rechte lijn voorzien wordt van allerlei bochten. Het wordt dus experimenteren geblazen, om de nodige ervaring op te doen, alvorens de uiteindelijke muiter te bewerken.
Bewerken van de muiters
Bewerken van de muiters

Ook leert Anton ons hoe je het messing moet drijven met een hamer. Het gaat prima en het
resultaat is een schitterend dun randje messing, maar onze oren tuiten. Wat een herrie!!! Je moet echt heel hard slaan met de hamer merk ik, als ik het ook ga proberen. Maar ik stop ermee, want het doet pijn in mijn oren. Daar zijn oorbeschermers bij nodig. Dus wordt het een klusje om thuis te doen, nadat oordopjes gekocht zijn!
Anton is druk bezig met het repareren van kapotte pagina's van het boek: De moderne boekdrukker van de Groot en Houtwipper uit 1917.

Van dun papier heeft hij repen gesneden die hij met mengsel op de gehavende middenvouwen van de pagina's plakt. Sommige uitklapplaten zijn helemaal kapot en moeten weer in de oorspronkelijke indeling aan elkaar geplakt worden. Dankzij de vermelding van de opgenomen platen in een lijst achter in het boek, kunnen we tenslotte concluderen hoe en waar de platen gezeten hebben.


Ik heb een aantal slagletters en leerversieringen meegenomen die ik ooit gekregen heb van Huib de Hullu. Anton raakt er helemaal door geïnspireerd en maakt proefdrukken met de diverse staafjes in zijn elektrisch verwarmde houder. Het werkt uitstekend en het resultaat biedt heel wat perspectieven.

Veel te vroeg is het al weer 5 uur en tijd om huiswaarts te gaan. Maar ook deze dag was weer succesvol, gezellig en leverde veel inspiratie